Była to budowa planu filmowego w Laponii w północnej Finlandii w 2010 r. Zlecono nam budowę 16 domów fantasy z drewna; projekt trwał łącznie trzy miesiące. Mój zespół składał się z 16 stolarzy i trzech malarzy, którzy wykonali prace przygotowawcze w Helsinkach. Półfabrykaty były następnie transportowane ciężarówką w głąb lasu. Na miejscu mieliśmy dwudziestu stolarzy i ośmiu malarzy. Pracowaliśmy głównie na zewnątrz. Zimą temperatura w Laponii wynosi od minus 10 do minus 35 stopni Celsjusza. Przy temperaturze 20 stopni poniżej zera coraz trudniej jest pracować z elektronarzędziem, ponieważ pojemność akumulatora wyraźnie spada.
Konstruktor scenografii
Pasja spotyka się kreatywnością: wywiad z kreatywną duszą, konstruktorem scenografii Samim Ylikharim.
„Złap byka za rogi“, jak mówi przysłowie. Dokładnie tak robi Sami Ylikhari: Od 1998 Sami Ylikhari tworzy pod pseudonimem „Silver Zombie“ scenografie dla znanych fińskich show i filmów. Wymaga to silnych nerwów, wiele kreatywności oraz oczywiście dobrych, niezawodnych narzędzi. Spotkaliśmy się z nim w jego warsztacie w stolicy Finlandii, Helsinkach i towarzyszyliśmy mu podczas budowy scenografii do nowego show.
Co odróżnia Twoją pracę jako budowniczego scen od klasycznej pracy stolarza?
Największą różnicą jest to, że rzeczy nie są budowane tylko raz. Ponad 99% moich projektów jest demontowane i przynajmniej raz ustawiane od nowa. Przy budowie scen projekty są znacznie większego rozmiaru. Dlatego potrzebujemy znacznie więcej czasu na zaplanowanie najważniejszych elementów, takich jak ciężar, produkcja w warsztacie, montażu, demontaż, pakowanie, transportu i magazynowanie. Nie jest to praca od 9 do 5.
Jaki był Twój najtrudniejszy projekt do tej pory i dlaczego?
Co było dalej?
Projekt był bardzo wymagający dla wszystkich. Również praca malarzy w takiej temperaturze jest bardzo trudna, ponieważ najniższa temperatura zastosowania większości farb wynosi około pięciu stopni Celsjusza. Aby wykonać zadanie, ustawiliśmy namioty wokół chatek i ogrzewaliśmy je do 10 stopni. Projekt był naprawdę wyjątkowy, podobnie jak duch w zespole – musieliśmy polegać na sobie nawzajem, aby projekt zakończył się sukcesem. Szkoda tylko, że film, do którego scenografia była przeznaczona, nigdy nie został nakręcony.
Budowa scenografii jest połączona z presją czasu i terminami. Jak sobie z tym radzisz?
Uważam, że niektórzy ludzie mają wrodzoną zdolność funkcjonowania pod presją i radzenia sobie w tak zwanych sytuacjach kryzysowych. W mojej pracy nie mogę sobie pozwolić na opóźnienia wobec harmonogramu, ponieważ zawsze wywołuje to reakcję łańcuchową. Na przykład, jeśli zdjęcia są wyznaczone na dany dzień, a plan nie jest gotowy, to jest to katastrofa finansowa. Czasami przy takim projekcie pracuje ponad 100 osób, a czasami publiczność na żywo składa się z setek widzów.
W jaki sposób system Festool pomaga realizować zadania?
Przyjazne dla użytkownika narzędzia Festool to klasa sama w sobie. Jeśli czas to pieniądz, a warunki pracy są ciężkie, dobrze jest pracować z narzędziami, które Cię nie zawiodą. Ważne jest też wrażenie, jakie robisz na klientach, używając dobrych narzędzi: wygląda to profesjonalnie, gdy przychodzisz do klienta z odpowiednim wyposażeniem. Do ich przenoszenia idealny jest Systainer.
Jakie jest Twoje ulubione narzędzie?
Moim ulubionym narzędziem jest CXS. Doskonale mieści się w dłoni i w razie potrzeby mogę ją nosić w torbie na laptopa bez Systainera. Innym jest akumulatorowa zagłębiarka TSC 55. Jest bardzo poręczna i można ją bardzo precyzyjnie regulować. W razie potrzeby mogę wprowadzić drobne korekty na miejscu, np. dopasowanie parkietu.
Jaki rodzaj drewna lubisz najbardziej i dlaczego?
Zazwyczaj my, Finowie, preferujemy lekko zabarwione drewno o subtelnej fakturze. Ja wolę ciemne i rustykalne drewna. Opowiadają własną historię.
Gdybyś musiał zmienić pracę na jeden dzień, jaką byś wybrał?
Dla mnie to wymarzona praca. Mogę dowolnie projektować i realizować pomysły. Nie chciałbym zmieniać mojej pracy na żadną inną. Wolę pracować wieczorem i w nocy, kiedy nie ma zakłóceń. Wtedy pracuję znacznie bardziej kreatywnie i wydajnie, ale z małymi dziećmi nie zawsze jest to łatwe. Największym wyzwaniem jest zrównoważenie czasu na pracę i czasu z dziećmi i rodziną. Gdybym miał zmieniać pracę, najlepsza byłaby dla mnie, jako ojca sześciorga dzieci, praca, w której mógłbym czegoś nauczyć dzieci.
Jak zostałeś budowniczym scen?
W 1996 roku zapytano mnie, czy mogę pomóc w budowie planu filmowego. Podobał mi się niekonwencjonalny charakter przemysłu filmowego i mentalność tych ludzi.
Jak wymyśliłeś nazwę “Silver Zombie”?
„Silver“ i „Zombie“ to przezwiska, które wymyślili dla mnie przyjaciele. Podobała mi się kombinacja obu słów. Moja firma zawdzięcza więc swoją nazwę moim przyjaciołom (śmiech).
Gdzie znajdujesz nowe inspiracje?
Podróżując fotografuję budowle, detale i barwy przyrody. Kiedy czytam czasopisma, wycinam strony lub robię zdjęcia smartfonem, jeśli coś mi się spodoba.
Jaką rolę odgrywa kreatywność w Twojej pracy?
Istnieją dwa rodzaje kreatywności: artystyczna i techniczna. Wizualna strona obiektów jest dla mnie bardzo ważna. Lubię testować różne materiały i sprawdzać, jak wygląda ich połączenie. Z drugiej strony mam przymus podejmowania wyzwań technicznych (śmiech).
Jak znajdujesz nowe materiały? Jak je wybierasz?
Dostawcy zawsze proponują nowe materiały i próbki do programów telewizyjnych, ponieważ są to dla nich dobre referencje. Regularnie odwiedzam też wystawy, żeby zobaczyć nowe rzeczy. Rekomendacje również bardzo dobrze sprawdzają się w naszej branży. Kiedy znajduję nowy materiał, najpierw robię zdjęcie lub film za pomocą smartfona. Dzięki temu szybko widzę, czy materiał ma potencjał, czy nie. Jeśli czuję, że materiał mi się podoba, robię drugi test z lepszym aparatem i lepszą ekspozycją. Mam taką zasadę, że zawsze dodaję dziesięć procent nowych rzeczy do projektu - wtedy ryzyko jest ograniczone. Jeśli nie zadziałają, to nie zrujnują całego projektu.
Ostatnie pytanie: Co najbardziej lubisz w Finlandii?
Czystość i bogactwo natury oraz szczerość i bezpośredniość ludzi.
