Obróbka tynków glinianych i wapiennych

Należy uwzględnić: Właściwe zastosowanie gliny i wapna

Glina i wapno należą do najstarszych materiałów budowlanych na świecie. Ostatnio zostały odkryte na nowo, ponieważ są bardzo ekologiczne i zapewniają zdrowy klimat w pomieszczeniach. Poniżej zebraliśmy istotne informacje na temat tego, co wyróżnia tynki gliniane i wapienne oraz jak prawidłowo poddawać je obróbce.

Tynki gliniane i wapienne

Tynki gliniane i wapienne są tynkami mineralnymi. Oba są uważane za szczególnie regulujące wilgoć i oddychające. Tynk gliniany jest w stanie wiązać zanieczyszczenia z powietrza w pomieszczeniach. To samo dotyczy tynku wapiennego, który znany jest również z wysokiej wartości pH i skutecznie zapobiega powstawaniu pleśni. Ale uwaga - nie wszystkie tynki wapienne mają takie same właściwości. Każda zaprawa tynkarska o zawartości wapna na poziomie co najmniej 3 procent może być sprzedawana jako tynk wapienny. Jednak szczególne właściwości oferują wyłącznie produkty wapienne bez domieszki cementu lub dodatków chemicznych. Powyższa grafika prezentuje zalety tynku glinianego i wapiennego. Tynki wapienne nadają się zarówno do ścian wewnętrznych, jak i zewnętrznych. Natomiast tynk gliniany jest bardziej wrażliwy na wilgoć i dlatego może być stosowany na zewnątrz tylko w ograniczonym zakresie.

Tynki gliniane

Dodatki

- Łatwa obróbka i możliwość nakładania na prawie wszystkie podłoża.
- Materiał budowlany oszczędzający zasoby, w 100 procentach nadający się do recyklingu. -Jest paroprzepuszczalny i potrafi magazynować ciepło.
- Nie powoduje alergii i hamuje promieniowanie elektromagnetyczne.
- Wiąże substancje szkodliwe i zapachy.
- Jest dźwiękochłonny i ogniotrwały.
- Niskie koszty materiału (ok. 3-10 euro/m2).

Wady

- Powierzchnia tynku jest bardziej miękka, a tym samym bardziej wrażliwa.
- Tynk jest wrażliwy na bezpośrednie lub trwałe zawilgocenie.
- W mniejszym stopniu nadaje się na ściany zewnętrzne lub do pomieszczeń z ujęciem wody.

Tynki wapienne

Dodatki

- Jest paroprzepuszczalny i potrafi magazynować ciepło.
- Wysoka wartość pH (odczyn zasadowy) zapobiega powstawaniu pleśni i niszczy zarazki.
- Skuteczna ochrona przed szkodnikami.
- Wiąże substancje szkodliwe i zapachy.
- Jest dźwiękochłonny i ogniotrwały.
- Większe spektrum kolorów niż w przypadku tynku glinianego.

Wady

- Wolniejsza obróbka.
- Efekt klimatyczny w pomieszczeniu dopiero przy grubości tynku min. 15 mm.
- Porównywalnie wysokie koszty materiału (ok. 20–50 Euro/m2).

Obróbka

Tynk wapienny należy nakładać szybko, ponieważ szybko twardnieje w kontakcie z powietrzem. W przypadku tynku glinianego czas obróbki można wydłużyć poprzez dodanie wody. Niemniej jednak, należy przygotować tylko tyle masy szpachlowej, ile można zastosować w ciągu jednego do dwóch dni.

Tynk gliniany

Przygotowanie podłoża

Podłoże powinno być twarde, oczyszczone z pyłu, oleju i smaru.
Chłonne podłoża należy lekko zwilżyć przed nałożeniem warstwy tynku.
Przejścia między różnymi materiałami podłoża należy wzmocnić za pomocą siatek zbrojeniowych z metalu lub włókna szklanego.

Tynkowanie

Jednowarstwowe tynki gliniane nadają się do nakładania na równe podłoża o dobrej chłonności, np. z cegły lub cegły glinianej.
W przypadku dwuwarstwowych tynków glinianych pierwszą warstwę nakłada się z grubsza, a druga warstwa nakładana jest po 12 godzinach.
W zależności od żądanej jakości powierzchni do wykonania spodniej warstwy tynku (zgrubnej), jak również warstwy wierzchniej (dokładnej) można zastosować materiały o zróżnicowanej ziarnistości.
- Obróbka przy temperaturze powietrza i muru min. 5°C.

Warstwa farby

- Podczas malowania ścian pokrytych tynkiem glinianym, należy upewnić się, że zachowana jest porowatość ściany wykonanej z glinianych materiałów budowlanych.
- Najczęściej stosowanymi farbami są farby gliniane, wapienno-kazeinowe i mineralne (np. farby silikatowe).

Tynki wapienne

Przygotowanie podłoża

- Podłoże powinno być twarde, oczyszczone z pyłu, oleju i smaru.
- W zależności od zdolności absorpcji wody, podłoża należy odpowiednio nawilżyć.
- Przed nałożeniem tynku na powierzchni nie może znajdować się woda.
- Przejścia między różnymi materiałami podłoża należy wzmocnić za pomocą siatek zbrojeniowych z metalu lub włókna szklanego.

Tynkowanie

- Tynki wapienne zwykle nakłada się dwuwarstwowo.
- Podczas pracy należy utrzymywać wystarczającą wilgotność każdej warstwy tynku.
- Grubość spodniej warstwy tynku powinna mieścić się w przedziale 10–20
- Grubość wierzchniej warstwy tynku powinna mieścić się w przedziale 3-5 mm.
- Ogólna zasada dotycząca czasu schnięcia: 1 dzień na każdy milimetr grubości.

Warstwa farby

- Do malowania tynków wapiennych najlepiej stosować farby wapienne lub wapno.
- Unikać stosowania zalecanego często podkładu.
- Kryjące odcienie kolorów wymagają nałożenia kilku warstw.
- W miejscach narażonych na intensywne użytkowanie należy zaimpregnować nałożoną powłokę mydłem oliwkowym, wówczas jest zmywalna.

Mieszanie tynków glinianych i wapiennych

Tynki i farby należy prawidłowo wymieszać, aby składniki połączyły się w odpowiedni sposób. Najlepszym rozwiązaniem jest wydajna mieszarka oraz, co wiedzą tylko nieliczni, równie istotne są dopasowane mieszadła. To one obracają materiał w prawo i w lewo, jak również mieszają masę w górę i w dół.

Tynk gliniany składa się głównie z piasku i gliny. Natomiast tynk wapienny w naturalnej postaci z piasku i wapna lub wapienia. Tynki rozrabia się z wodą. Dozowanie i proporcje mieszania zależą w obu przypadkach od konkretnego zastosowania.

Tynki gliniane

Tynki gliniane są dostępne w formie proszku pakowanego w worki, rzadziej pakowane są w pojemniki, jeżeli mają konsystencję wilgotnej ziemi.

Receptura

Spodnia warstwa tynku glinianego

- 2 części sproszkowanej gliny
- 4 części piasku (0–2 mm)
- 1 część sieczki słomianej
- woda według potrzeb wierzchniej warstwy tynku glinianego
- 2 części sproszkowanej gliny
- 5-6 części piasku (0-2 mm)
- 0-1 część sieczki słomianej
- woda według potrzeb

Gliniana powłoka tynkarska

- 1 część sproszkowanej gliny
- 2 części piasku (0-1 mm)
- woda według potrzeb

Proces mieszania

1. Wlać wodę do wiadra.
2. Dosypać przy włączonej mieszarce szpachlówkę glinianą i dokładnie wymieszać.
3. Pozostawić masę szpachlową na ok. 20 minut do spęcznienia.
4. Przed rozprowadzeniem jeszcze raz zamieszać masę szpachlową.

Tynki wapienne

Tynki wapienne składają się z trzech podstawowych składników: wapna hydratyzowanego, piasku oraz wody. Samo wapno jest dostępne w formie proszku (wapno gaszone) pakowanego w worki lub jako wapno dołowane.

Receptura

Spodnia warstwa tynku wapiennego

- 1 część wapna
- 3–4 części piasku
- woda według potrzeb

Górna warstwa tynku wapiennego

- 1 część wapna
- 4-5 części piasku
- woda według potrzeb

Wapienna powłoka tynkarska

- 1 część wapna
- 3-5 części piasku

Proces mieszania

1. Wlać wodę do wiadra.
2. Dosypać przy włączonej mieszarce szpachlówkę wapienną i dokładnie wymieszać.
3. Pozostawić masę szpachlową na ok. 5 minut do spęcznienia.
4. Następnie jeszcze raz zamieszać masę szpachlową i szybko rozprowadzić.

Mineralne – Zwierzéce – Wegañskie

Tynki gliniane i wapienne są mineralnymi materiałami budowlanymi. Jednak w celu wzmocnienia stosuje się również włókna roślinne, takie jak słoma lub konopie. Oprócz wariantu „wegańskiego” istnieje również „zwierzęcy”: Wówczas jako wzmocnienie używana jest świńska szczecina; Chudy twaróg (ok. 1 funt na 10 litrów) prowadzi do powstawania kazeiny wapiennej i zwiększa odporność tynków wapiennych na warunki atmosferyczne.

Naturalne – Barwione

Ze względu na naturalny kolor tynku glinianego możliwe spektrum kolorów jest ograniczone. Używając naturalnie białego tynku wapiennego w proszku można uzyskać każdy kolor. W przypadku mokrego wapna dołowanego do skomponowania żądanego koloru i przygotowania mieszaniny można również użyć wody wapiennej. Ogólnie obowiązuje zasada: barwione tynki wierzchnie są bardziej odporne i trwałe niż pokosty i farby.